مقاله‌های مرتبط
#هیچوقت_هرگز
جوآمپسن
شبنم اسماعیل زاده شبستری
ماجرا از گفتگوی دخترکی با عروسک خرگوشی اش شروع می شود، هیچ چیز هیجان انگیزی تا به حال برای من اتفاق نیفتاده است ! هرگز هیچ وقت هوم.
چه جملات آشنایی؛ کمی گوش تیز کنیم همین حوالی جملاتی این چنین بسیار می شنویم از دهان بچه ها که نه ! تک تک ما بزرگترها.
هیچ وقت نشد درست غذا بخوری! هرگز اتاقت را مرتب ندیدم! هیچ وقت نشد یک چرتی بزنم خونه را نگذاری روی سرت ! هرگز نشد زود حاضر بشی ! …
دو قید زمانی *هیچ وقت و هرگز* سلبی اند و خبر از نیفتادن اتفاقات در محدوده زمانی ابدی- ازلی می دهند. در «منطق» مستعد ساختن مغالطه «تعمیم ناروا » هستند و در تکنیک های روابط بین فردی یا NVC از قیدهای رابطه انسانی خراب کن.
حالا قرار است با دخترکی که از این دو قید زمانی سلبی استفاده میکند. با چشمان بسته از کنار درختان و مرغزار پر از میوه می گذرد، به دنیا توجهی ندارد طرح شود، وزش باد سنبله ها را کنار میزند و گوریل بنفش کنجکاو را بیدار میکند، شیری که بین رنگها گیر افتاده و به دنبال گوریل راهی می شود تا سر از کار دخترک با چشمان بسته در بیاورد، غرش سهمگینی می کند اما هیچ اتفاقی نمی افتد جز بیدار شدن سنجاقک و راهی شدنش با این جماعت، به کنار آبگیر می رسند و اژدهای سبز هم بیدار می شد و تقی عطسه می کند، یکباره همه جا تاریک می شود و دخترک و عروسک خرگوشی پرت می شوند به دورها. به کنار رود می رسند و دخترک هنوز می گوید هیچ وقت اتفاق هیجان انگیزی نیفتاده برایش ، تا به ماموت آبی با موهای بلند و عاج طلایی می رسند دخترک خسته می رود رو فرق سر ماموت می خسبد و گویا بلاخره یک جای خوب برای استراحت پیدا میکند.
طرح چالش با مفاهیم سلبی که با ندیدن و نشنیدن و نچشیدن و کشف نکردن و بی حوصله شدن و تنهایی به کارکرد قید سلبی هیچ وقت و هرگز منجر می شود ایده بکر کتاب است. تصویر پردازی خوب هم کمک شایانی برای درک ایده کرده اما پرداخت ایده ابتر مانده. چنین ایده ای به جای مونولوگ تکراری با کمک تصاویر می توانست یک دیالوگ پر از ردپا بر جا بگذارد و تمام بار طرح موضوع را بر دوش تصاویر رها نکند. ایده و تصویر پردازی کتاب را دوست داشتم بسیار ساده و روان سراغ اصل مطلب رفته بودند اما «کلام» را دم بریده و ابتر تا حد زیادی رها شده یافتم . مفاهیم سلبی پر کاربرد زندگی روزمره ما پیچیده اند و برای درک کارکردی شان نزد بچه هاچاره ای نداریم جز گفتگو فعال مداوم . به زعم من تصویر پردازی خوب کتاب به تنهایی برای این ایده بکر کافی نیست.
امتیاز من از ۵ ستاره ۳ است.
سحرسلطانی
