مقاله‌های مرتبط
راهنمای اسپوتنیک برای نجات کره ی زمین / Sputnik’s Guide to Life on Earth
نویسنده: فرانک کاترل بویس/Frank Cottrell Boyce
ترجمه: بیتا ابراهیمی
انتشارات افق
گروه سنی: +۱۰
امتیاز کتابستان : پنج از پنج ستاره
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
پرز ملوز پسر هشت، نه ساله‌ای است، که برای تعطیلات تابستان به استارمودی نزد خانواده بلیث فرستاده شده است.
از کجا؟ اقامتگاه موقت کودکان یا همان پرورشگاه.
در تمام دنیا فقط یک پدربزرگ دریانورد دارد که گم شده است. هم حافظه‌اش گم شده و هم خودش توسط پلیس به جایی برده شده که پرز نمی‌داند کجاست. پدربزرگ مدتهاست او و بقیه افراد را نمی شناسد و فراموشی‌اش باعث اتفاقاتی شد که پلیس او را برد و پرز را هم به اقامتگاه موقت فرستادند.
از وقتی وارد استارمودی و خانواده شلوغ و پر‌حرف بلیث شد همه می دانستند پرز یک کلمه هم حرف نمی‌زند و فقط گوش می‌دهد، اما ماجرای حضور او با آمدن سگی عجیب و غریب به نام اسپوتنیک (در زبان روسی به معنای همراه) دگرگون شد.
افراد خانواده بلیث، اسپوتنیک را یک سگ بامزه می‌دیدند اما پرز نه.
او موجودی عجیب با کوله پشتی، عینک خلبانی و دامن اسکاتلندی بود که سوت هم می‌زد! اسپوتنیک می‌توانست از طرق ذهن‌خوانی با پرز حرف بزند و به او خبر مهمی رساند: قرار است زمین نابود شود و پرز باید کمک کند تا با تهیه لیستی ده موردی از مزایای حفظ زمین به نجات خانه اش بپردازد.
تابستان شگفت‌انگیز پرز با سگی به نام اسپوتنیک و ماموریت نجات زمین در سکوت آغاز شد.
#مفاهیم_اصلی
تنهایی، سکوت، نجات، خانه، لیست، امتیاز، انتخاب، نقش،وظیفه، دارایی
#تکنیکهای_کاربردی
خیال پردازی، رهایی‌بخشی، مسئولیت فردی، نسبت‌یابی، نگرش جز به کل، جای‌گیری.
در رمان نوجوانان «راهنمای اسپوتنیک برای نجات کره‌ی زمین» با مقوله هویت ساز «خانه» روبرو می‌شویم. اگر به تعبیر کانت از دو مقوله مهم شناخت شناسی یعنی «زمان و مکان» بخواهیم کمک بگیریم با اثری فانتزی برای درک معنای «جای‌گیری» خود در جهان روبرو هستیم. خانه یعنی تمامیت «حضور». هرکجای جهان باشیم به سوی خانه در حرکتیم. خانه یکی از مهمترین ارکان هویت‌ساز نوجوانان است. خانه، وطن، زمین…
«تو وسط بی نهایتی، پس هر جا هستی مرکز جهان است!» این جمله تمام بار موضوعی اثر را به دوش دارد. پسربچه ای تنها و ساکت با رفتارهای شبه اوتستیک در میان هیاهوی جهان پیرامون باید خودش را بیابد. او تمام لنگرگاه‌های اصلی‌اش را از دست داده، والدین، پدر بزرگ و حتا خانه‌اش را و حالا باید خودیابی کند، به تعبیر دقیق‌تر خودش را در نسبت با جهان بازیابی کند.
پرز از دو ابزار توانمند استفاده می‌کند، «اعتماد به دوست» و « تهیه لیست» . اسپوتنیک همان سگ عجیب و غریبی است که خواننده را مدام به یاد لایکا اولین موجود زنده‌ای که توسط روسها با فضاپیما به آسمان فرستاده شد می اندازد در جای‌جای کتاب به پرز یادآوری می‌کند برای حل هر مشکلی به سراغ «دفترچه راهنمای» آن چیز برود، وقتی پرز می‌گوید انسانها دفترچه راهنما ندارند یکی از نقاط عطف قصه برملا می شود زیرا توجه به «دیگری»، علایق و نیازهایش یک اصل مهم زندگی پرز در سکوت می‌شود.
در این رمان موقعیت‌های واقع گرایانه، متضاد و روزمره چنان کنار هم چیده می شوند که یک داستان فانتزی و خیال پردازانه شیرین از دل آن بیرون می‌آید و توانمندی نویسنده ایستادن بر مرز خیال و واقعیت است، اهمیت لیست کردن اتفاقات با کلید واژه‌ها آنقدر خوب پرداخته شده که به نوجوانان توصیه می کند برای رهایی از پرش فکری حتما از این تکنیک برای توجه به جزییات و یافتن جهان‌بینی شخصی خود از دل آنها استفاده کنند.
پرز ساکت و تنها را همه خوب می شناسیم حتا اسپوتنیک سگ عجیب و کارهای محیرالعقولش هم برایمان آشناست، توانمندی نویسنده در ساختن این دو شخصیت بسیار آشنا مبتنی بر آرزوی پرواز، شناخت کهکشانها ،سیارات و سفر به انتهای جهان، آفرین دارد. ترجمه خانم بیتا ابراهیمی بسیار روان و ویرایش خوب خانم کلهر کتابی تمیز و ماندگار بر جا گذاشته است.
امتیاز من به ایده، پرداخت، ترجمه و کیفیت فنی چاپ پنج ستاره درخشان است.
سحر سلطانی
هفتم فروردین ۱۴۰۱
