ماجراهای ریگو و رزا (دو جلدی)
Rigo und Rosa
نوشته: لورنتس پائولی Lorenz Pauli
تصویر: کاترین شرر Kathrin scharer
ترجمه: الهام مقدس
نشر: ایرانبان
گروه سنی: +۷
امتیاز کتابستان: ۵ از ۵ ستاره
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
پلنگ خرناس کشید: «این سر و صدا برای چیست؟»
موش هقهقکنان گفت: «خوابم نمیبرد.»
«چرا؟»
«چون از حیوانات خطرناک میترسم.»
ریگو آهسته گفت: «چی؟»
موش خواهش کرد:« اما شاید تو بتوانی محافظ من باشی؟»
و…
#مفاهیم_اصلی
دوستی، عشق، اسارت، خلاقیت، فداکاری، مراقبت، گفتگو، همبازی، اعتماد، حقیقت، چرا، کسالت، رقابت
#تکنیکهای_کاربردی
گوشدادن فعال، تماشاگری فعال، شک فلسفی، چراجویی، جایگیری، نسبتیابی، نگاه سیستمی، همدلی مشفقانه، عدم قطعیت، نقشهی راه روزانه
اگر کودکیتان همراه با مجموعهی پر جدال «تام و جری» بوده و به وقت نوجوانی با «موش و گربه» عبید زاکانی، شیخ بهایی و کلیلهودمنه الفت داشتهاید بهتر است همه آن تصاویر پر از مکر، خدعه و دشمنی را کنار بگذارید و به سراغ «ریگو و رزا» بروید.
ریگو پلنگی ایرانی است که در باغ وحش برن سوئیس به دنیا آمده و بزرگ شده، حالا ایام پیری را سپری میکند، تا اینکه موشی کوچک از شر حیوانات وحشی پیرامونشان در باغ وحش به او پناه می آورد، رزا با آن اشکها و التماسها دل ریگو را نرم می کند تا به جای یک لقمه چپ شدن به عنوان همدمی پر جنب و جوش و پرحرف بر دم و گردن ریگو روی پوست خوشخط و خالش جا بگیرد.
زندگی این پلنگ و موش به قبل و بعد این آشنایی تقسیم میشود، گویی دو فیلسوف کهنهکار، پلنگی ایدئالیست و موشی رواقی به واکاوی زندگی و مرگ و هر آنچه بین این دو است می پردازند. شصت داستان کوتاه با موضوعاتی بسیار ساده و گفتگوهایی عمیقا فلسفه ورزانه.
چالشهای روزانه رزا با زندگی هر لحظه ریگوی پیر را که مهیا مرگ و ملال پیری است از جا میپراند، نگاه بالغانه پلنگ وقتی کنار تجربهورزی و زیست در لحظه موش قرار میگیرد گویی دو کفهی ترازوی عقل و دل به تعادل می رسند. حرکت و جوششی بین ساحت زندگی و مرگ جاری می شود گویی همان سنتزی است که هگل آلمانی از تز و آنتی تز (تولد و مرگ) بیرون کشیده است.
لورنتس پائولی را با کتابهای «فقط همهی ما، مراقبم باش و اما، مامان و مامانی» میشناسم و هر سه کتاب را با خردسالان زیر شش سال کار کردهام. کاترین شرر با سبک خاص و واقع گرایانه پر از جزییاتش هم که نیاز به معرفی ندارد، تصویرگر محبوب و کاربلد نزد من است، تا آنجا که تمامی اثار ترجمه شدهاش را چشم بسته میگیرم و تنها تصویرگر خارجی است که یک فایل کامل طرح درس با آثارش ساختهام.
حالا این دو نویسنده و تصویرگر کاربلد کتابی را برای کودکان باسواد نوشته و تصویرگری کردهاند که دل و دین بزرگسالان را هم با خود خواهد برد.
داستانهای کتاب در هر قسمت در حین استقلال معنایی و روایتی کاملا وابسته به ایده و بستر اصلی قصهاند. حدود چهل فیگور از پلنگ ایرانی قصه با جزییاتی بی نظیر در این کتاب می بینید از خواب، بیداری، حوصله سر رفتگی، شادی،عشق، کسالت، غم، رنجوری و انتظار و …. که بعید است کودکان ایرانی در هیچ اثر دیگری بتوانند تجربهاش کنند. به همین نسبت هم فیگورها و جلوههای بصری موش و سایر حیوانات باغ وحش.
همه چیز سر جای خودش قرار گرفته و به طور جلوهگرانهای ترجمه خوب خانم الهام مقدس از آلمانی به فارسی که کاملا بر پیچیدگیهای زبانی فلسفی کودکانه برای کلمهسازی و کلمهبازی احاطه دارد. دست مریزاد به خانم مقدس، نام ایشان کنار نام خانم کتایون سلطانی برای ترجمه دقیق و شسته رفته و فاخر از آلمانی به فارسی در ذهن من جای گرفتهاند.
همچنان معتقدم کلاس ادبی حوزه کودک آلمان در زمینه فلسفهورزی و انسانگرایی با هیچ کشوری در دنیا قابل مقایسه نیست.
به کارگیری پتانسیلهای زبانی و بصری به موجزترین شکل برای طرح پیچیده ترین مفاهیم به سادهترین روایت فقط از عهده نویسندگان آلمانی زبان بر می اید افرادی چون میشاییل انده و لورنتس پائولی.
با این دو جلد کتاب «ریگو و رزا» بارها گریستم و بلند خندیدم. و تنها ایرادی که بر آن دیدم قیمت بسیار بالای این دو جلدی باکیفیت است نزدیک نیم میلیون تومان برای ۱۲۰ و ۱۳۰ صفحه در دو جلد یعنی عدم دسترسی بسیاری از خانوادهها به این شاهکار.
کتاب با امتیاز کپیرایت در ایران ترجمه شده است اما کاش خیرین آن را به تمام مدارس و کتابخانههای عمومی ایران هدیه کنند.
این اثر درخشان روایی و بصری باید در همه کتابخانههای کودکان ایران باشد.
امتیاز من به این اثر با افتخار پنج ستاره درخشان است و انتظار دارم در مجموعه آثار ترجمهای حوزه کودک و نوجوان ایران از کتابهای برگزیده امسال والدین و معلمان باشد.
سحر سلطانی